روش مطالعه صحیح
یادگیری و مطالعه ارتباط عمیق و تنگاتنگی دارند و ما برای یادگیری هر مطلبی لازم است در مورد آن مطالعه داشته باشیم.
اما مطالعه یعنی چه؟
مطالعه یک کلمه عربی از ریشه فعل طلع به معنی نور و آگاهی میباشد و در باب مفاعله است.
اگر یادتان باشد افعال باب مفاعله مفهوم کار‌های دو طرفه را می‌رساند مثل مصاحبه، معامله، مقابله و مطالعه هم یعنی ارتباط دو طرفه ما با مطلبی که میخوانیم.
اصطلاح مطالعه به چه معناست؟
مطالعه در کل یک تفکر سیستمی است. آغاز و پایان دارد و مثل یک چرخه عمل می‌کند.
یک تعریف کامل برای مطالعه را با هم بررسی کنیم:
مطالعه فرآیندی است شرطی و اکتسابی جهت به‌دست آوردن معلومات.
فرآیند است یعنی شامل چند مرحله است: قبل مطالعه، حین مطالعه و بعد مطالعه
شرطی است یعنی شرایط و ملزوماتی دارد که باید محیا کنید مثل رعایت کردن زمان و مکان مطالعه
اکتسابی است یعنی از جنس مهارت است و باید تمرین و تکرار شود تا در آن به تسلط برسید.
نبایدهای مطالعه
در این بخش به بررسی کار‌هایی میپردازیم که بهتر است برای بالا بردن کیفیت و بازدهی مطالعه‌تان از انجام آن‌ها پرهیز کنید.
با صدای بلند درس خواندن
ممکن است فکر کنید مطالعه با صدای بلند تمرکز شما را بیشتر می‌کند یا باعث می‌شود مطالب را حفظ کنید!
اما اصلا این‌طور نیست. مطالعه با صدای بلند نه تنها یادگیری شما را بیشتر نمی‌کند بلکه انرژی بیشتری هم از شما می‌گیرد و باعث می‌شود زودتر خسته یا گرسنه شوید.
وقتی با دهان بسته درس می‌خوانید عمده تمرکز شما بر روی کلمات و مفهوم مطلب است. و مغز درگیر ایدهی متن می‌شود. اما وقتی با صدای بلند متنی را می‌خوانید بخش زیادی از انرژی و تمرکز خود را بر روی ادای کلمات و خواندن بلند مطلب می‌گذارید. بنابراین یادگیری‌تان کم می‌شود.
اگر عادت به بلند خوانی دارید از امروز سعی کنید این عادت را کنار بگذارید و مدام به خودتان یادآوری کنید این کار کمکی به یادگیری بیشتر شما نمی‌کند.
راه رفتن هنگام مطالعه
راه رفتن هم مانند بلندخوانی انرژی زیادی از شما می‌گیرد و باعث کاهش بازده مطالعاتی شما می‌شود.
این که تمرکز شما کم است راه حل آن راه رفتن نیست.
همیشه به یاد داشته باشید درس خواندن یعنی پشت میز بنشینید و با دهان بسته مطالب را با چشم بخوانید.
شروع مطالعه بلافاصله بعد از غذا یا زمانی که خیلی گرسنه هستید
هیچ وقت با شکم خیلی پر یا خیلی خالی درس نخوانید.
وقتی وعده غذایی را میل کرده‌اید جریان خون به طرف معده شما برای هضم غذا بیشتر است بنابراین انجام فعالیت ذهنی سنگین مثل درس خواندن کار درستی نیست. بهتر است نیم ساعت بعد از غذا خوردن درس خواندن را شروع کنید.
زمانی هم که خیلی گرسنه هستید احتمالا کمی هم دچار افت قند شده‌اید و فعالیت‌های ذهنی مثل مطالعه نیاز به انرژی دارند، پس ابتدا یک میان وعده سبک و مقوی میل کنید و بعد مطالعه را شروع کنید. مطمئن باشید بازدهی بیشتری خواهید داشت.
وقتی خیلی ناراحت یا خیلی خوشحال هستید
وقتی عصبانی هستید یا هیجان زیادی دارید و خیلی ناراحت هستید مطالعه نکنید. وقتی احساس خشم یا غم شدید دارید تمام تمرکز شما بر آن موضوع است. ابتدا خودتان را آرام کنید و هیجان‌تان را تخلیه کنید مثلا با کسی صحبت کنید یا بخوابید یا حتی کمی فعالیت بدنی داشته باشید.
وقتی از شدت احساس شما کم شد و آرام تر شدید می‌توانید مطالعه را شروع کنید.
وقتی اطراف شما خیلی شلوغ است
همیشه برای مطالعه مکان آرامی را در نظر بگیرید که بتوان تمرکز کرد. درس خواندن در سر و صدای زیاد و جای شلوغ اصلا توصیه نمی‌شود.
اگر خانه‌تان شلوغ است و نمی‌توانید متمرکز مطالعه کنید به کتابخانه یا یک محیط آرام بروید.
خوراکی خوردن حین مطالعه
خوردن در هنگام مطالعه تمرکز شما را از بین می‌برد. اگر نیاز به خوردن میان وعده دارید درس خواندن را متوقف کنید از پشت میز بلند شوید و در جای دیگر خوراکی‌تان را میل کنید. آوردن خوراکی روی میز مطالعه حواس شما را پرت می‌کند.
بدون استراحت درس خواندن
این کار بازدهی شما را به شدت کم می‌کند. این که خودتان را خیلی خسته کنید یا ساعت مطالعه خیلی بالایی داشته باشید لزوما به معنی بالا بودن کیفیت مطالعه شما نیست.
پیشنهاد می‌کنم با توجه به شرایط خودتان یکی از بازه‌های زمانی زیر را به عنوان بازه ثابت درس خواندن در نظر بگیرید.
30 دقیقه مطالعه، 5 دقیقه استراحت
45 دقیقه مطالعه، 10 دقیقه استراحت
60 دقیقه مطالعه، 15دقیقه استراحت
75 دقیقه مطالعه، 20 دقیقه استراحت
90 دقیقه مطالعه، 25 دقیقه استراحت
نداشتن مرور
طبق منحنی فراموشی شما یک روز، سه روز، یک هفته، یک ماه و سه ماه پس از خواندن مطلبی آن را فراموش می‌کنید.
پس اگر مرور در برنامه‌تان نباشد عملا بازدهی نخواهید داشت.
برای مرور بهتر می‌توانید از برنامه‌ی مدون که براساس برنامه راهبردی آزمون نوشته شده استفاده کنید.
پیشنهاد می‌کنم مقالات مربوط به مرور را مطالعه کنید.
